جامعه هیرارشیک، اولین انحراف تاریخ
27 Çile 2011 Pêncşem
ویژگی آنتیتزی جامعه هیرارشیک از این امر سرچشمه میگیرد که به طور مداوم در صدد سرکوب جامعه طبیعی و عقب راندن آن میباشد.با وجود این, گذار از جامعه طبیعی به جامعه هیرارشیک به هیچوجه جبری تاریخی که مارکسیستها بر آن اصرار
ویژگی آنتیتزی جامعه هیرارشیک از این امر سرچشمه میگیرد که به طور مداوم در صدد سرکوب جامعه طبیعی و عقب راندن آن میباشد.با وجود این, گذار از جامعه طبیعی به جامعه هیرارشیک به هیچوجه جبری تاریخی که مارکسیستها بر آن اصرار ...
شهید مانی کیاکسار
بر اساس تقسیمبندیهای زمانی، جامعه انسانی را میتوان در اشکال مختلفی دستهبندی نمود. در این تقسیمبندیها، مبنا قرار دادن اشکال ذهنیتی و یا طبقاتی و فرهنگی نتایج گوناگونی در بر داشته است. تحلیل مراحل پیشرفت جامعه انسانی بر اساس شکلگیری ساختار ذهنیتی انسان، وجود مراحل متولوژیک، متافیزیک و علم پوزتیف را بر ما عیان میسازد. در عین حال تجزیه و تحلیل مراحل فوق, بر اساس برداشتی طبقاتی از جامعه بشری، مراحل جامعه بردهداری، فئودالی، سرمایهداری و سوسیالیسم و غیره را مطرح مینماید. در هر یک از تحلیلات فوق عاملگرایی شدید حاکم بوده و فلسفهای مبتنی بر پیشرفتی مستمر بر روی خطی ممتد میباشند.
اوجالان در تقسیمبندی خود، با مبنا قرار دادن راهکاری فلسفی ـ علمی به غور در مبدا ضوابط و قوانین جهانی پرداخته و با بکارگیری فرمول تز ـ آنتی تز ـ سنتز هگل، البته با قرائتی نوین، در صدد تشریح هر چه بهتر مراحل شکلگیری جامعه انسانی بر آمده است. در نگرش دیالکتیکی اوجالان بر خلاف ماتریالسم خشن, تز و آنتی تز همدیگر را از بین نمیبرند بلکه بر اساس فشار و پسراندن همدیگر عمل مینمایند. این امر در حالی است که تز و آنتی تز همواره یکدیگر را تغذیه نموده و سنتز حاصل از آنها نیز عوامل موثر تز و آنتیتز را به صورت غالب و مغلوب در خود برجسته مینماید.
نظامهای اجتماعی نیز هنگامی که به صورت تز و آنتیتز تغییر شکل میدهند, به عامل همدیگر مبدل شده و تضاد میان آنها پیشرفتهای مهمی را به دنبال خواهد آورد. چنین نگرشی، این طرز تفکر را که پیشرفتها به شکلی مستمر و در خطی ممتد و مطلق صورت میگیرند را به چالش میکشاند. نتایج حاصله از پیشرفتهای فیزیک کوانتوم و گیتیشناسی علتگرایی را ـ که بر نظام اندیشه غرب حاکم بوده و ریشه در قوانین الهی دارد ـ با بن بست روبرو ساخته و براهنی بر مجرد و متافیزیکی بودن پیشرفتهای مستمر و خطی میباشند.
در دیالکتیک پیشرفت همواره مرحل بینظمیای وجود دارند که ادامه حرکتی خطی و مستمر را از مرحلهای به مرحلهای دیگر غیر ممکن میسازند. در مرحله بینظمی و یا به عبارتی دیگر مرحله گذار, عوامل مختلفی بر تعیین ماهیت نظام آینده تأثیر گذار میباشند. این نظامها ممکن است پیشرفته و یا مرتجع باشند. با توجه به استدلالات فوق، پیشرفت جامعه بشری و شکلگیری مراحل مختلف آن, بر اساس انتخابی آزادانه بوده و ادعایی مبنی بر جبری بودن پیشرفت جامعه طبقاتی اشتباهی محض میباشد؛ چرا که چنین برهانی با ماهیت قوانین طبیعی جهان در تناقض بوده و در صورت قبول آن، برهانی خواهد بود بر صدق ایدهگرایی متافیزیک. جبری بودن پیشرفت جامعه طبقاتی، به معنای گذار از جامعه طبیعی به جامعهای هیرارشیک و دولتگرا و به عبارتی ترک سوسیالسم برای ایجاد جامعهای طبقاتی میباشد؛ چنین نگرشی کلیه مبارزات صورت گرفته در مرحله بینظمی را انکار مینماید. البته باید خاطرنشان ساخت که سطح مبارزات صورت گرفته در مراحل بینظمی در تعیین ماهیت نظام جدید موثر میباشد. در مراحل بینظمی تز و آنتیتز هر دو بر جامعه حاکم بوده و مبارزات بر محوریت آنها خود را سازماندهی مینمایند.
همچنان که در مبحث قبل نیز ذکر شد، جامعه طبیعی اولین تجربه اجتماعی شدن بشریت بشمار آمده و حجیم شدن این ساختار اجتماعی ضرورتی طبیعی بوده است. گسترش ساختار اجتماعی کلان در سطح مکانی و زمانی، از آنجا که بر محوریت زن ـ مادر استوار بوده، حسادت و ناراحتی مردان را بر میانگیزد. دادههای موجود در رابطه با جامعه طبیعی بیانگر این واقعیت است که مردان در جامعهای که بر محوریت ارزشهای نظام زن ـ مادر استوار بوده، احساس ناراحتی میکنند. نظام زن ـ مادر جامعهای بر اساس اهلی کردن حیوانات و کوچنشینی, گسترش داده و با جذب کودکان و مردان در اطراف خود، پایههایش را مستحکم مینماید و فرهنگ الهگی شکستناپذیری را خلق مینماید. الهه مادر به واسطه طبیعت به شناخت و آگاهی دست مییابد و این آگاهی به واسطه کشف آلات و ابزار, گسترش پیدا میکند. در جامعه مذکور، مردانی که زنانِ مادر, وجود آنها را مفید ندانسته و پیرمردان، در بیرون از محدوده کلان جای میگیرند. در ابتدا تضاد میان این مردان و فرهنگ مادرسالار ضعیف بوده ولی رفته رفته و با حجیم شدن ساختار کلان بر شدت آن افزوده میشود.
پیرمردان طرد شده بر همین اساس به سوی شکلدهی ایدئولوژی و نظامی متکی بر حاکمیت مرد حرکت میکنند. مردانی که در بیرون از نظام زن ـ مادر جای گرفتهاند، با گسترش فن شکار به آگاهی دست مییابند. مردان در برابر نظام اهلیکردن زن و کوچنشینی، نظام متکی بر شکار را ترویج میدهند. نظام مردسالار با مبنا قرار دادن نیرو و مهارت شکار، تجربه سالمندان و فریب و نیرنگ، پایههای خود را مستحکم مینماید. بدین طریق زمینه ظهور آنتیتز جامعه طبیعی فراهم میگردد.
«توافق مردان نیرومند و سالمندان که خود را به صورت شمن (کاهن) نشان دادهاند، پیشرفت مهمی است. آنان با نیروی ایدئولوژیکیای که به وسیله آن بر بعضی از مردان جوان که به آنها پیوستهاند, حاکمیت کرده و رفته رفته موقعیت خود را در میان گروه ارتقاء میدهند...».
شکار و محافظت از کلان در برابر تهدیدات خارجی متکی بر کشتن و استفاده از ابزار نظامی است. مسأله کشتن و مرگ و زندگی ارتباط تنگاتنگی با اقتدار و هیرارشی دارد. هیرارشی موجود در جامعه طبیعی از ارزشهای فرهنگ مادرسالار متأثر شده و رنگی مثبت و مفید به خود میگیرد. در جامعه طبیعی، اقتدار و احترام از آن کسی است که بیشترین تلاش را در جهت جمعآوری محصولات و گیاهان خوراکی به خرج داده و آن را با دیگر اعضای کلان تقسیم نماید. هیرارشی مذکور هنوز نهادینه نگردیده و فردی است و لذا حاکمیتی بر جامعه ندارد.
«ساختار هیرارشیک و اقتدارگرا اساس جامعه مردسالار را تشکیل میدهد. اصطلاح هیرارشیک بیانگر اولین اختلاط شیوه مدیریت اقتدارگرا با اقتدار مقدس شمن است. این نهاد مقتدر که رفته رفته بر جامعه حاکم میشود, در حالی که به سوی طبقهگرایی پیشرفت مینماید، به حاکمیتی دولتی مبدل میشود....».
با توجه به این مطلب میتوان گفت جامعه طبیعی به عنوان نخستین تجربه اجتماعی شدن انسان، اولین تزی است که انسان بر آن متکی بوده و در برابر آن نیز جامعه هیرارشی به عنوان آنتیتز توسعه مییابد. ویژگی آنتیتزی جامعه هیرارشیک از این امر سرچشمه میگیرد که به طور مداوم در صدد سرکوب جامعه طبیعی و عقب راندن آن میباشد. با وجود این, گذار از جامعه طبیعی به جامعه هیرارشیک به هیچوجه جبری تاریخی که مارکسیستها بر آن اصرار میورزیدند، نمیباشد؛ چراکه جامعه طبیعی در این روند مقاومت بینظیر و ارگانیکی را از خود نشان میدهد.
همچنان که اشاره شد، گسترش فرهنگ شکار، باعث افزایش سطح آگاهی مرد گردید. پی بردن به این نیرو (شکار) از سوی مرد این امکان را برای آنها مهیا ساخت تا نظام اهلی زن ـ مادر را به کنترل خود در آورند. از آنجا که نظام مردسالار، ارزشهای نظام زن ـ مادر را هدف اصلی خود قرار میدهد، میتوان ادعا نمود که اولین قربانی جامعه هیرارشیک را زنان تشکیل میدهند.
« .... اولین قربانی جامعه هیرارشیک، نظام (اهلی) یا خانگی زن ـ مادر بود. زن و یا شاید جامعه یکی از اقشار اولیهای است که در این نظام سرکوب شدهاند. ارزشهای یکجانشینی جامعه مردسالار باعث شده، که این مرحله که قبل از تاریخ گستردگی وسیعی داشت، در علوم اجتماعی جایگاهی نداشته باشد. کشاندن زن به شکل تدریجی به جامعه هیرارشیک و از بین بردن تمام ویژگیهای نیرومند اجتماعی زن در واقع یک ضد انقلاب در جامعه است...».
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 37
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 38
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 39
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 40
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 41
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 42
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 37
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 38
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 39
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 40
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 41
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 42
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 37
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 38
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 39
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 40
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 41
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /home/komunar/public_html/fa/includes/reklamlar.php on line 42